سفارش تبلیغ
صبا ویژن

سیستم مدیریت انبار (WMS) چیست؟

انبار محل و فضایی است که یک یا چند نوع کالای بازرگانی، صنعتی، مواد اولیه و یا فرآورده های مختلف درآن نگهداری می شود که بر اساس یک سیستم صحیح، طبقه بندی و تنظیم

 WMS که مخفف کلمه warehouse management system (سیستم مدیریت انبار) نوعی نرم افزار  است که برای مدیریت عملیات در یک انبار از جمله مدیریت موجودی، فرایندهای جمع آوری و حسابرسی مورد استفاده قرار می گیرد.

از WMS می توان در اموری چون اضافه نمودن محصولات جدید، جمع آوری محصولات مورد نیاز، کنترل کیفیت موجودی، حمل و نقل، گزارش دهی، پیش بینی محصولات و مواد اولیه مورد نیاز، مدیریت کانال و … استفاده نمود.

هدف هر انبار کنترل ورود و خروج و موجودی کالاها به بهترین و موثرترین روش ممکن است.
بوسیله‌ی سیستم مدیریت انبار پروسه‌ی ورود و خروج و ارسال سفارشات با سرعت بیشتری امکان‌پذیر است. یک سیستم انبارداری درست و دقیق می‌تواند احتمال اشتباهاتی را که ممکن است هنگام حمل یک محصول رخ دهد را تا  حد زیادی کاهش دهد.با یک سیستم مدیریت انبار، یک شرکت قادر خواهد بود موجودی خود را به موقع مدیریت کند. هر گام در این فرآیند، از زمان سفارش محصول یک مشتری تا دریافت این محصول ، می تواند با سوابق موجودی هماهنگ شود، که به کسب و کار در حداکثرسازی بهره وری، کمک می کند.

سیستم مدیریت انبار

فواید سیستم مدیریت انبار

  •  صرفه جویی در فضا به وسیله سیستم مدیریت انبار

زمانی که موجودی به درستی مدیریت شود بخش زیادی از فضای انبار حفظ می شود. به عبارت دیگر این سیستم به شما این امکان را می دهد که سفارش‌ها را به شکل دقیق انبار کرده و کنار هم بچینید و چفت کنید

  • افزایش رضایت مشتریان و بهبود خدمات

    افزایش رضایت مشتریان و ارتقای خدمات از طریق کاهش خطاها در فرایند انجام سفارش دیگر مزیت استفاده از سیستم های مدیریت انبار می باشد.
  • کاهش مصرف تجهیزات

    بالابر، کامیون، جک پالت و چرخ دستی تنها بخشی از تجهیزات مورد استفاده در انبارداری هستند. متاسفانه این تجهیزات به دلیل فرسودگی و استهلاک ناشی از ضربات جمع آوری، چینش مجدد و جابه جایی ناکارآمد طول عمر کوتاهی دارند
  •  افزایش کارایی و بهره وری کارکنان

    استفاده از این سیستم ها در انبارداری علاوه بر تجهیزات، فواید قابل توجهی برای کارکنان نیز به همراه دارد. به عنوان مثال کارگرانی که می دانند محصولات دقیقا در کدام قفسه قرار دارند دیگر زمان کمتری صرف راه رفتن می کنند و ریسک فعالیت بیش از حد را کاهش داده و باعث ایجاد یک بهره وری مستمر در انبار می شوند. 
  • کاهش آسیب پذیری از لحاظ امنیتی

     امنیت دیگر پاداش استفاده از سیستم های مدیریت انبار است! متاسفانه همیشه هستند افرادی که سعی در دزدیدن یا آسیب عمدی به محصولات را دارند. یک سیستم WMS موثر سوابق موجودی را به شکل دقیق ثبت می نماید و از آنجایی که ورود به سیستم وابسته به لاگین توسط اشخاص خاص است کارمندان رده مدیریتی این اطمینان را دارند که کارگران از محصولات اضافه دله دزدی نخواهند کرد.  

سیستم مدیریت انبار

انواع سیستم های مدیریت انبار

انواع مختلفی از سیستم های مدیریت انبار وجود دارند. آنها می توانند سیستم های مستقل یا ماژول های یک سیستم ERP یا مجموعه اجرایی زنجیره تامین باشند. بسته به اندازه و پیچیدگی سازمان، سیستم می تواند مانند یک سری از لیست های دست نوشته ای که در صورت لزوم به روز می شوند، ساده باشد،

چه کسانی از سیستم مدیریت انبار سودمند می شوند؟

صادقانه، تمام انبارها می توانند از اجرای WMS بهره مند شوند. و در داخل این انبارها، WMS به نفع افراد است.یک WMS مبتنی بر ابر (کلود) به این معنی است که IT ، با سخت افزار یا نصب پیچیده ای، ارتباط ندارد.  

تفاوت سیستم EPR و WMS

  ERP و WMS (برنامه ریزی منابع سازمانی و سیستم مدیریت انبار) ستون فقرات هر کسب و کار پخش، عمده فروشی، زنجیره تامین یا تجارت هستند. بدون این دو ، اینگونه کسب و کارها قادر به فعالیت نخواهند بود.
نسخه های قبلی سیستم های ERP مشارکت محدودی برای WMS داشتند. این ممکن است به دلیل آن باشد که بسیاری از شرکت ها، یک نرم افزار WMS را جداگانه برای مدیریت فعالیت های انبار خود نصب کرده اند. اما امروز، راه حل های نرم افزاری مدرن ERP، یا یک سیستم مدیریت انبار داخلی دارند، و یا یکپارچگی با یک سیستم مدیریت انبار موجود را فراهم می کنند.


برنامهریزی منابع سازمان وERP چیست؟

همه شرکت‌های تولیدی به محلی برای ورود و خروج کالاها نیاز دارند. پیش از فروش کالاهای تولید شده، باید در انبار نگهداری شوند.

تعریف برنامه‌ریزی منابع سازمان (ERP)

به انگلیسی( Enterprise resource planning) به اختصار( ERP )، شامل طیف وسیعی از فعالیت‌های مختلفی است که به بهبود عملکرد یک سازمان منتهی می‌شود و تمام داده‌ها و فرایندهای یک سازمان را در یک سیستم نرم افزاری و در قالب یک بانک اطلاعاتی به صورت پیوسته، منظم و دقیق مدیریت می‌نماید.
 ERP، یک علم و فن برای مدیریت منابع است.
یک بسته نرم افزار تجاری است که هدف آن یکپارچگی اطلاعاتی و برقراری جریان اطلاعات بین تمامی ‏بخش‌های سازمان از جمله مالی، حسابداری، منابع انسانی، زنجیره عرضه و مدیریت مشتریان است.

تاریخچه پیدایش ERP

جرقه استفاده از سیستم‌های اطلاعاتی به جنگ جهانی دوم برمیگردد و به تدریج استفاده از این سیستم‌ها در شرکت‌ها و سازمان‌ها عمومیت پیدا کرد. در دهه 60 میلادی شرکت IBM سیستم کنترل انبار و برنامه‌ریزی تأمین مواد MRPI پیاده‌سازی کرد و تا دهه 70 میلادی که شرکت SAP ERP مفهوم دقیق تری از MRP I و سپس MRP II را در سیستم‌های خود طراحی و پیاده‌سازی کردند. رفته رفته در کنار این سیستم‌ها سیستم‌های دیگری چون سیستم‌های مالی، فروش، نگهداری و تعمیرات، منابع انسانی و … طراحی و در سازمان‌ها مورد استفاده قرار گرفتند.

سیستم ERP
 ERPسیستم توانمندی است که در مقایسه با انبارداری سنتی، یکپارچگی پویاتری را برای تامین نیازهای مالی بازار به ارمغان می‌آورد. به‌علاوه، سرعت رشد اینترنت اشیا (IoT) و وابستگی تولیدکنندگان، کارکنان، شرکای تجاری و تامین‌کنندگان به آن می‌تواند دسترسی سریع و درلحظه به تقاضای بازار به‌واسطه دستگاه‌های هوشمند را ممکن سازد.

برخی مزایای ERP

  • کاهش هزینه های انبار
  • کاهش هزینه سفارش ها
  • کاهش هزینه عملیات مالی
  • کاهش هزینه حمل و نقل
  • کاهش حجم مورد نیاز سرمایه گذاری
    سیستم ERP این امکان را در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد که به کمک دستگاه‌های هوشمند، میزان موجودی، فرایند حمل‌ونقل و سایر عوامل مهم از قبیل سودآوری، نقدینگی و ... را به‌طور مستقیم کنترل کنند. در عصر حاضر، استفاده از خودکارسازی برای سرعت بخشیدن و مقرون‌به‌صرفه شدن کارها، ضروری است. بنابراین، حصول اطمینان از انطباق منافع مختلف شرکت‌ها مستلزم بهره‌مندی از راهکارهای ERP است. صاحبان شرکت‌های بزرگ شروع به استفاده از راهکارهای ERP برای کنترل آسان پایداری شرکت در مواردی چون ورود و خروج محصول به انبار و یا کنترل کالاها کرده‌اند.

نقاط کنترلی در انبار چیست؟

به منظور جلوگیری از انباشت بیش از حد و یا مواجهه با کسری کالا در انبار، میبایست نقاط کنترلی موجودی مرتبط با هر کالا در انبار مشخص شود.

مباحث کنترل موجودی انبار

کنترل موجودی عبارت است از جریانی که با توجه به ضمانت اقلام موجود در انبار یک سازمان و تاثیر عواملی همچون زمان، مکان، تعداد، کیفیت و هزینه برای بخش هایی مانند بخش های عملیاتی تولید، توزیع، فروش و مهندسی در دسترس افراد قرار بگیرد.عوامل مختلفی در کنترل موجودی اهمیت دارند اما از مهم ترین آنها میتوان به مقدارسفارش ونقطه سفارش اشاره کرد.

نقاط کنترلی

حداکثر موجودی مجاز

این نقطه کنترلی نشان دهنده حداکثر موجودی مورد نیاز یک کالا در انبار میباشد که به منظور جلوگیری از انباشت بیش از حد، از دست دادن آمار خرابی و ضایعات ناشی از انباشت، به وجود آمدن کالاهای سربار و یا منسوخ و نیز وسوسه سرقت و دزدی، میبایست تعیین گردد.

حداقل موجودی مجاز

این نقطه کنترلی نشان دهنده حداقل موجودی مورد نیاز یک کالا در انبار میباشد که پیش از رسیدن موجودی به این نقطه، سفارش جدید کالا رسیده و در انبار به موجودی فعلی اضافه خواهد شد. به هیچ عنوان موجودی کالا نمی بایست از این مقدار کمتر شود. چرا که با رسیدن به این نقطه و یا گذشتن از آن امکان توقف تولید به دلیل کسری کالا در انبار وجود دارد.

نقطه سفارش (مجدد)

نقطه سفارش هر کالا عددی بین حداقل و حداکثر موجودی مجاز آن کالاست. به طوری که مقدار تعیین شده تا پیش از رسیدن به نقطه حداقل موجودی، پاسخگوی نیاز بخش تولید از زمان سفارش مجدد کالا تا رسیدن آن به انبار باشد. بنابراین برای مشخص نمودن نقطه سفارش یک کالا نرخ مصرف آن در تولید و نیز مدت زمان مورد نیاز جهت سفارش تا رسید کالا به انبار، میبایست مد نظر قرار گیرند. با رسیدن به این نقطه (موجودی) انباردار فرایند ثبت درخواست خرید کالا را آغاز خواهد کرد.

مقدار سفارش

یکی از مهمترین مسائلی که انبارداران با آن مواجه هستند، مشخص نمودن مقدار هر سفارش خرید است که مقدار هر سفارش، یکی از نقاط کنترلی در انبار می باشد. ممکن است سفارش خرید مقدار زیادی از کالا موجب دریافت تخفیفهای ویژه و یا برخورداری از مزایای خرید عمده شود. اما باید در نظر داشت که به همان نسبت هزینه حمل و نقل و نگهداشت کالا در انبار نیز افزایش خواهد یافت. از طرفی ممکن است هزینه پایین حمل و یا نگهداشت کالا با تعداد کم برای سازمان به صرفه باشد. ولیکن در این صورت نیز مبلغ سفارش کالا به دلیل حجم پایین سفارش، افزایش می یابد. از این رو محاسبه مقدار سفارش به منظور کنترل هزینه های اهمیت بالایی دارد. یکی از فرمولهای مورد استفاده برای به دست آوردن این مقدار به شرح زیر است:

مقدار سفارش = (رادیکال 2 در مقدار مصرف سالیانه کالا * هزینه نگهداشت در انبار)

زمان انتظار (L.T)

یا Lead Time مدت زمانی بین سفارش خرید تا دریافت کالا.

موجودی خطرناک

موجودی خطرناک یک کالا در انبار مقداری پایین تر از حداقل موجودی مجاز است که به هیچ عنوان نباید موجودی به مقداری پایین تر از آن برسد. برای جلوگیری از رسیدن به این نقطه مسئول خرید باید نهایت تلاش خود را برای تامین کالای مورد نیاز به کار بندد. در غیر این صورت بدون شک تولید متوقف خواهد شد.


کالاها در انبارها چگونه طبقه بندی و کدینگ می شوند

از مهم ترین مسایل در انبارها مساله دسته بندی و یا به نوعی طبقه بندی کالا ها در انبارهاست

انواع طبقه بندی های کالا ها در انبار

  1. طبقه بندی کالا های مورد نیاز
  2. طبقه بندی کالاهای موجود در انبار
  3. طبقه بندی کالا در سطح مواد مورد نیاز صنایع کشور یا طبقه بندی استاندارد
  4. طبقه بندی کالا بر اساس طرح ها و برنامه ها
  5. طبقه بندی کالا بر حسب مراحل انجام کار و زمان مصرف

 

انواع طبقه بندی های کالا ها در انبار

انواع موجودی های انبار

اجناس و کالاهای موجود در انبار اعم از موسسات تولید یا غیرتولیدی را می توان به پنج دسته به شرح زیر تقسیم نمود:

1- مواد خام یا مواد اولیه

از این مواد برای تولید کالا استفاده می شود.

2- مواد و لوازم مصرفی

مواد و لوازم مصرفی به موادی اطلاق می شود که به طور غیرمستقیم در تولید کالا دخالت دارد و یا در سازمان های تولیدی برای انجام خدمات جانبی مورد استفاده قرار داده می شود. این مواد بر اثر مصرف از بین می رود مانند کاغذ و مداد و یا وسایل بسته بندی در سازمان های تولیدی.

3- مواد و لوازم در جریان ساخت

به موادی که مقداری تغییرات در مواد اولیه ی آن داده شده ولی هنوز به صورت کامل ساخته نشده است مواد و لوازم در جریان ساخت گویند.

4- کالای تمام شده

به کالاهایی گفته می شود که از نظر ساخت به مرحله ی تکمیلی رسیده و قابل عرضه به بازار باشد.

5- اجناس خریداری شده جهت فروش

این سری از اجناس شامل اجناسی هستند که بدون هیچگونه تغییری در آنها به بازار جهت فروش عرضه می گردد و به طور موقت در انبار نگهداری می شود. مانند انبار فروشگاه ها وموسسات.

کدگذاری کالا ( کدینگ کالا ) و فواید آن

ایجاد رویه و سیستمی که به وسیله آن اطلاعات و نشانه های مورد نیاز از شخصی به شخص دیگر یا از نقطه ای به نقطه دیگر به صورت خلاصه منتقل شود کد گذاری گویند.

فواید سیستم کد گذاری

مهمترین فواید سیستم کد گذاری عبارتند از:

  1. جلوگیری از نوشتن جملات طویل و توصیفی وشناسایی کردن ساده ودقیق کالاها
  2. استاندارد کردن کالا ها و کمک به جمع آوری صحیح آمار و اطلاعات آماری ومحاسباتی
  3.  ثبت عملیات واردات و صادرات کالاها ونگهداری حساب دقیق مو جودی انبار توسط ماشین های الکترونیکی پیشرفته
  4. صدور سفارش خرید به طور ساده و مطمئن و دقیق و پیگیری ساده تر امور و سهولت برنامه ریزی و کنترل

نکات و نحوه تخلیه کالا در انبار

انجام عملیات انبارداری و ذخیره سازی را به جهت اهمیت و تأثیر عملکرد مطلوب و یا نامطلوب آن بر سایر بخش های تولید نمی توان نادیده گرفت.


به طورکلی به عملیات تخلیه، بارگیری و نگهداری صحیح کالا تا زمان تحویل و ارائه به بازار مصرف، انبارداری گفته می شود

نحوه دریافت کالا

قبل از ذخیره سازی کالا در انبار ؛ لازم است اقداماتی اعم از کنترل ساختمان انبار، ماشین آلات حمل و نقل بارگیری و تخلیه و کنترلهای ایمنی و بهداشتی انجام شود

ساختمان انبار

قبل از ذخیره سازی بایستی نقایص احتمالی ساختمانی و ایمنی اعم از:

  • سوراخ بودن سقف
  • شکستگی شیشه ها
  • خرابی درب ها، حفاظ ها، قفل ها و لولا ها
  • و...

محوطه بیرونی انبار

محوطه بیرونی انبار به طور مرتب بهسازی گردد: مواد زاید به طور مرتب جمع آوری و علفهای هرز و بوتهها قطع گردد تا جمعیت موش ها تقلیل یابد.

ماشین آلات

باسکولها باید کنترل شوند و کلیه دستورالعمل ها در مورد تنظیم و نگهداری آنها کاملاً رعایت گردد. ضمن اینکه لازم است در مقاطع زمانی مشخص توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی کنترل شده و گواهی لازم صادر گردد.

بهداشت و ایمنی

قبل از ذخیره سازی، ساختمان انبار و محوطه بیرونی آن را کاملاً تمیز کرده و در صورت نیاز، با تشخیص و نظارت آزمایشگاه، عملیات ضد عفونی صورت گیرد.

تخلیه کالا در انبارتخلیه کالا

همیشه قبل از تخلیه، محموله را به دقت بررسی نموده، تعداد بسته ها را شمارش، مشخصات کلی را یادداشت کنید. در صورت مشاهده علائم زیر:

بسته های صدمه دیده، شامل وجود سـوراخ و پارگی در گونی، پارگی در بسته بندی و بسته های واژگون شده

بسته های خیس و نمدار

بسته های باز شامل گونی کاملاً دوخته نشده، کارتن باز شده

به شرح زیر عمل کنید:

  1. در صورت حضور بازرسان کالا؛ از آگاهی آنان نسبت به خسارات وارده اطمینان حاصل کنید و در برگه رسید کالا میزان صدمه و خسارات را عنوان نمایید در موارد جدی مشکل را به مسئولان گزارش کنید.
  2. بسته های صدمه دیده را جداگانه انبار کرده و از قراردادن بسته ها با آسیب دیدگی های متفاوت در کنار یکدیگر نیز اجتناب کنید.
  3. در اسرع وقت نسبت به دوختن گونی های باز شده و چسباندن کارتن های باز شده با چسب های نواری مخصوص بسته بندی، اقدام کنید.
  4. نسبت به انتقال محتویات بسته های معیوب و گونی های پاره شده به بسته های جدید اقدام نمایید.

دقت و احتیاط در هنگام جابه جایی و تخلیه بسیار اهمیت دارد زیرا از آسیب دیدگی بسته ها جلوگیری می کند

هنگام حمل و جابجایی بسته ها به نکات زیر توجه کنید:

  • به جای کشیدن گونی ها روی زمین آن ها را بلند کنید و یا از چرخ یا ارابه دستی استفاده کنید.
  • از چنگک های فلزی که باعث سوراخ شدن بسته ها و ایجاد ضایعـات و ریزش محموله می شود، استفاده نکنید.
  • کیسه ها را پرتاب نکنید.
  • در زیر باران تخلیه انجام ندهید.

نحوه چیندن کالا در انبار

دسته بندی محموله

قبل از رسیدن کالا، باید مقدمات چیدن آن را فراهم نمود. زمین را تمیز کرده، میزان فضای مورد نیاز را با توجه به مقدار محموله، نوع کالا و بسته بندی آن، اندازه بسته ها، ارتفاع محموله و ارتفاع انبار، برآورد کنید. سپس طرحی برای چیدن ارائه دهید.

با کشیدن خطوط روی زمین می توانید مکان دقیق قرار گرفتن کالاها را مشخص کنید. توجه کنید که فواصل لازم برای حرکت و کار کارکنان در میان دسته ها لحاظ شود و کالاهای متفاوت، بسته بندی های مختلف و زمانهای متفاوت تحویل کالا (کالای جدید و قدیمی) باید در دسته بندی های متفاوت قرار داده شوند.

قرارگیری محموله روی پالت امکان عبور جریان هوا و سهولت نظافت قسمت های زیرین را فراهم می کند علاوه بر آن استفاده از پالت ذخیره سازی را ساده تر و محاسبه و کنترل موجودی و انبارگردانی را آسان می کند و در کاهش حوادث ناشی از کار و آسیب های وارده به کالا نیز مؤثر است. پالت های چوبی به دلیل استحکام کم و منافذ ریز می توانند محیط مناسبی برای تجمع و تخم گذاری آفات و حشرات باشند لذا این پالت ها در انبار مواد غذایی توصیه نمی گردد.